Lựa lời để nói, EVN và những điều trái ngược

@ nguontinviet.com

(Trái hay Phải) - Mất điện đột ngột gây thiệt hại lớn, người dân bức xúc thì EVN nói sẽ đền bù, nhưng khi sự việc qua đi, bức xúc cũng vơi bớt thì EVN nói sự cố là bất khả kháng, và cái gì cũng phải theo luật.

TIN LIÊN QUAN
Mất điện diện rộng:EVN bất khả kháng với chọc dây, trèo cột Đường dây điện Việt Nam quá ’chảnh’, EVN nhấp nhổm tăng giá EVN chưa đếm hết thiệt hại vụ mất điện toàn miền Nam

Người dùng điện tại Việt Nam đã quá quen với cảnh bỗng dưng mất điện, mất không lý do, không báo trước, cứ mất cái phụp. Tất nhiên, nếu có thiệt hại do mất điện cũng không ai đền bù. Chỉ biết trách số mình đen, nhà dân thì xem đó là cơ hội đổi thiết bị mới, còn doanh nghiệp thì xếp những thiệt hại đó vào phần rủi ro kinh doanh.

Còn với Tập đoàn Điện lực VN (EVN), thì tất cả những sự cố xảy ra là… bất khả kháng, EVN không hề muốn vậy, nhưng nó cứ xảy ra vậy, biết làm sao được. Thành ra, khi dư luận lên tiếng mạnh thì EVN nói sẽ đền bù, khi mọi thứ đã mờ dần thì tất cả phải theo luật. Luật lại do nhà nước soạn ra, còn điện là mặt hàng do nhà nước độc quyền.

Dẫn chứng thì nhiều, như sự cố mất điện vài tiếng toàn miền Nam (22 tỉnh) xảy ra hôm 22/5, một ngày sau (23/5), trả lời trên tờ Thanh niên ông Võ Quang Lâm, Trưởng ban Quan hệ cộng đồng EVN khẳng định, đền bù hay không phải theo luật Điện lực: “Trong đó có rất nhiều điều khoản ràng buộc, bên nào vi phạm sẽ chịu trách nhiệm bồi thường”.

Toàn miền Nam mất điện chỉ vì ngọn cây chớm vướng vào đường điện cao thế.

Người phát ngôn EVN giải thích thêm rằng: “Đây là sự cố bất khả kháng và không bên nào mong muốn, nên việc EVN có đền bù hay không sẽ xử lý căn cứ theo hợp đồng với khách hàng”. Trong khi Luật Điện lực chỉ quy định EVN đền bù với sự cố do bên cung cấp điện gây ra, còn những sự cố khách quan, bất khả kháng thì không phải đền bù. Như vậy có thể hiểu, sự cố trên EVN không phải đền bù.

Nhưng những ngày sau đó cả nước lên tiếng, các chuyên gia kinh tế, luật sư cùng vào cuộc phân tích, Chính phủ yêu cầu báo cáo, thậm chí lên cả báo nước ngoài, vì từ ngày lập nước tới giờ sự cố như vậy là lần đầu tiên có, 22 tỉnh mất điện trong vài giờ, Campuchia cũng bị mất điện theo, với khoảng 8 triệu khách hàng ảnh hưởng.

Và như để trấn an dư luận, EVN lên tiếng thay đổi quan điểm và không loại trừ khả năng đền bù thiệt hại cho khách hàng. “Các cơ quan chức năng sẽ xem xét phương án bồi thường”, ông Đặng Hoàng An, Phó Tổng giám đốc EVN trả lời Đất Việt hôm 31/5.

Dù EVN nói vậy, nhưng các chuyên gia kinh tế vẫn tỏ ý nghi ngờ. Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, với những thiệt hại do mất điện, người dân và doanh nghiệp có thể căn cứ theo hợp đồng khách hàng ký với EVN, nếu hợp đồng có quy định, khách hàng có thể yêu cầu EVN đền bù thiệt hại do mất điện, thậm chí kiện EVN ra tòa yêu cầu đền bù.

“Nhưng nói là vậy chứ làm khó lắm, các nước phương Tây mới làm được, chứ Việt Nam chưa có cạnh tranh thật sự thì chưa được”, ông Long thẳng thắn nhìn nhận.

Và quả nhiên câu “nói vậy thôi” của chuyên gia Ngô Trí Long đã ứng nghiệm sau gần một tháng xảy ra sự cố mất điện kể trên. Trả lời chúng tôi hôm 18/6, khi để cập tới câu chuyện đền bù thiệt hại sự cố ngày 22/5, người phát ngôn của EVN Võ Quang Lâm có nói, cái này đã quy định rất rõ trong luật điện lực và luật dân sự, trong hợp đồng giữa EVN với khách hàng cụ thể.

“Về mặt nguyên tắc, EVN cũng không thể làm khác bất kể điều gì theo quy định của pháp luật. Luật cũng quy định rất rõ thế nào là bất khả kháng, thế nào là chủ quan, nên chúng tôi cũng không thể làm gì khác được”, ông Lâm khẳng định.

Căn cứ theo lời ông Lâm, chắc chắn khách hàng thiệt hại vì các sự cố mất điện sẽ không được đền bù, vì sự cố trên là do “bất khả kháng”.

Trong hợp đồng mua bán điện phục vụ mục đích sinh hoạt giữa EVN và khách hàng chỉ có một điểm quy định về việc EVN đền bù do sự cố mất điện.

Cụ thể, điểm a, khoản 1, điều 8 quy định: “Bên bán điện có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho Bên mua điện trong các trường hợp sau: Gây sự cố chủ quan trên lưới điện trực tiếp dẫn đến làm hư hỏng đường dây và thiết bị của Bên mua điện, mức bồi thường bằng giá trị bù đắp lại phần hư hỏng của đường dây và thiết bị trên cơ sở thỏa thuận với Bên mua điện”.

Theo đó, chỉ những sự cố mà EVN xếp vào hàng “chủ quan” EVN mới phải đền bù, còn các sự cố lâu nay gây mất điện diện rộng hay cục bộ đều được EVN lý giải là do “khách quan, bất khả kháng”, trong đó chỉ có lý do tác động của thiên tai là thuyết phục hơn cả.

Còn những lý do khác EVN cho là bất khả kháng để không đền bù như, cây vướng vào dây diện; người dân leo cột điện chơi, bắt chim; câu cá, thả diều mắc vào đường điện; leo gần dây diện bị điện phóng… và rồi mất điện một phần hoặc diện rộng.

Có lẽ chỉ ở VN hệ thống truyền tải điện mới mong manh, dễ sụt tới vậy, có nhà thơ thậm chí còn ví von lưới điện VN như thiếu nữ tuổi dậy thì, chỉ cần cây sào chọc nhẹ vào cũng co rúm và sụt đổ toàn diện.

Và nếu có để lại hậu quả thì đấy là do khách quan, bất khả kháng, điều ai cũng thấy là EVN đâu có muốn thế, toàn những cái “trời ơi” vướng vào đường dây của EVN đó chứ.

Ngay như tăng giá điện, với EVN cũng là “bất khả kháng” cơ mà, vì giá đầu vào tăng, vì cục nợ khổng lồ do đầu tư ngoài ngành, kinh doanh thua lỗ, lỗ do tỷ giả, do bình ổn điện theo chỉ đạo, do mua điện Trung Quốc giá cao bán giá thấp nhưng ổn định (còn giá thấp trong nước bán thì không mua, vì thiếu ổn định)… nên phải tăng giá, chứ EVN đâu có muốn tăng giá để người dân phải khổ trong lúc cái gì cũng tăng.

Tăng giá, EVN được tiền đấy, nhưng người dân bức xúc, chứ đâu vui vẻ gì, cực chẳng đã thôi.

.

Đăng ký: Bản tin Phụ nữ & Gia Đình